Skip to main content

piątek, 11 października

16.00-20.00

HAHAHA / AHAHAH: praktyczne i niepraktyczne ćwiczenia typograficzne

Wystawa to eksperymentalna podróż po świecie języka i typografii, która łączy ze sobą technologie cyfrowe, dane statystyczne oraz elementy przypadkowości. Główną osią wystawy jest eksploracja języka w jego różnych formach: zarówno mówionej, jak i pisanej, plastycznej i wizualnej, a także tej ukrytej w cyfrowym świecie – języka kodów i algorytmów.

Punktem wyjścia było pytanie: co się stanie, gdy narzędzia cyfrowe, takie jak skrypty i modele językowe, zostaną połączone z tradycyjnymi technikami projektowania? Efektem jest seria plakatów, które powstały na podstawie danych statystycznych o literach i słowach używanych w różnych językach np. Angielskim, chorwackim czy polskim. Dane te stały się bazą dla algorytmu, który następnie wygenerował widoczne na plakatach diagramy, często w dość przypadkowy sposób. Ta nieprzewidywalność jest kluczowa dla naszej pracy – jest ona lustrzanym odbiciem dynamiki języka, który sam w sobie jest pełen niespodzianek. Nowe słowa nieustannie powstają, stare odchodzą w zapomnienie, a ich znaczenia ewoluują.

Seria plakatów pokazuje nie tylko potencjał współczesnych narzędzi cyfrowych, ale także podkreśla znaczenie eksperymentu i zabawy w procesie projektowania. Łączy w sobie poważne analizy z lekkim, żartobliwym podejściem do języka i wizualności. Poprzez połączenie twardych danych i przypadku chcemy sprawdzić jak te dwie skrajności mogą współistnieć w jednej przestrzeni formatu B1.

Plakaty, które można zobaczyć na wystawie, zostały stworzone za pomocą p5.js, biblioteki JavaScript, która oferuje narzędzia do kreatywnego kodowania. p5.js umożliwia artystom i projektantom tworzenie interaktywnych grafik i animacji w prosty i przystępny sposób. Jest to środowisko, które sprzyja eksploracji wizualnej i interakcji między kodem a sztuką.

W procesie projektowania dużą rolę odegrał model językowy ChatGPT, który był „karmiony” szczegółowymi instrukcjami jak powinien wyglądać kod. Dzięki temu powstał zestaw skryptów, które, w połączeniu z testowaniem i poprawkami, wygenerowały końcowe formy plakatów. Ten proces dialogu między człowiekiem a maszyną stanowi kluczowy aspekt wystawy, ukazując, jak narzędzia cyfrowe mogą stymulować twórcze myślenie.

Dane statystyczne wizualizowane na plakatach pochodzą z obliczeń przeprowadzonych przez ChatGPT. Analizowane były trzy kluczowe kategorie:

  1. Najczęściej występujące litery – Zbadaliśmy, które litery pojawiają się najczęściej, a które najrzadziej w różnych językach.
  2. 20 najpopularniejszych słów – Wygenerowaliśmy listy dwudziestu najczęściej używanych słów w wybranych językach, co pozwala zobaczyć, jak różne języki mają swoje unikalne „kody” najczęstszych zwrotów.
  3. Liczba słów w językach Europy – Przybliżyliśmy liczbę słów w poszczególnych europejskich językach oraz ich udział w ogólnej liczbie słów na kontynencie.

Statystyki te nie są jednak wolne od ograniczeń. Generowane przez model ChatGPT dane opierają się na zestawach informacji, które mogą być niepełne lub nieaktualne. Wystawa świadomie stawia pytanie o granice tego rodzaju analiz: na ile statystyka może uchwycić naturę języka, który sam w sobie jest zjawiskiem zmiennym, plastycznym i nieuchwytnym? Jak przypadkowość i matematyczne podejście do języka mogą ze sobą współistnieć?

W końcowym rozrachunku, „HAHAHA / AHAHAH” to nie tylko wystawa plakatów, ale także refleksja nad naturą języka – z jednej strony będącego narzędziem komunikacji, z drugiej zaś nieustannie ewoluującym systemem znaków i znaczeń. Poprzez połączenie technologii, danych i przypadkowości, pokazujemy, że projektowanie graficzne może być przestrzenią dla eksperymentu, zabawy, a jednocześnie poważnych pytań o rolę narzędzi cyfrowych w dzisiejszym świecie.

Spichrz Zbożowy, IV piętro

wstęp wolny

16.00-20.00

TYPE TEXT ROOTS

To międzynarodowy projekt poświęcony statycznej i kinetycznej typografii. Od 2017 roku odbyło się już wiele jego prezentacji, w tym w Polsce, Francji, Emiratach Arabskich, Indonezji, Iranie, Niemczech. W 2023 roku projekt został poszerzony o część edukacyjną.

Celem tej części projektu jest zebranie prac zaprojektowanych przez studentów z różnych uczelni na wspólny temat. Studenci biorący udział w projekcie TYPE TEXT ROOTS zaprojektowali prace przedstawiające ich ojczysty region przez typografię. Do każdego projektu dołączony został krótki opis, który wyjaśnia zamysł autora i ideę pracy. W ten sposób można nie tylko podziwiać poszczególne realizacje, ale także poznać fascynujące opowieści i doświadczenia, które zainspirowały artystki i artystów. Zanikające języki Ameryki Południowej, specyficzne duńskie i niemieckie znaki diakrytyczne, związek pisma z haftem w Polsce, poetyka kaligrafii perskiej, czy idee wolności wyrażane poprzez typografię, to tylko niektóre z głębszych treści i znaczeń, które można znaleźć w tych pracach. Chociaż projekt dotyczy języków poszczególnych regionów i nawiązuje do tradycji ojczyzn autorów, zaprojektowane przez nich prace często niosą ze sobą uniwersalne przesłanie zrozumiałe pod każdą szerokością geograficzną.

Wystawy TYPE TEXT ROOTS odbyły się w kwietniu 2024 roku w Brisbane w Australii, podczas dorocznej konferencji Międzynarodowego Stowarzyszenia Typograficznego ATypI (kwiecień 2024), w lipcu 2024 w Bibliotece Centralnej gminy Isfahan w Isfahan (Iran). Muzeum Książki Artystycznej w Łodzi, oraz Bernd Blindow Schule Berlin (sierpnień 2024).

W PROJEKCIE TYPE TEXT ROOTS WZIĘLI UDZIAŁ STUDENCI Z 16 KRAJÓW I 18 RÓŻNYCH UCZELNI:
٭ Polsko-Japońska Akademia Technik Komputerowych, Warszawa
٭ Uniwersytet Nauk Stosowanych w Bad Sooden-Allendorf, Niemcy
٭ Akademia Sztuk Pięknych w Nanhai, Chiny
٭ Accademia di Belle Arti di Roma, Włochy
٭ Szkoła projektowania w Kolding, Dania
٭ Süleyman Demirel Üniversitesi, Isparta, Turcja
٭ Szkoła Artystyczna Fazili, Isfahan, Iran
٭ Konstfack, Sztokholm, Szwecja
٭ Wileńska Akademia Sztuk Pięknych, Litwa
٭ Uniwersytet Amerykański w Emiratach, Dubaj,
Zjednoczone Emiraty Arabskie
٭ Program Międzynarodowych Warsztatów BiCeBe, Boliwia:
Universidad Privada de Santa Cruz de la Sierra — UPSA,
Universidad Católica Boliviana, Universidad Mayor de San Simón
UMSS, Universidad Mayor de San Simón,
Universidad Privada Boliviana (UPB),
Universidad del Valle

Kadra profesorska: Aušra Lisauskienė, Arafat Al-Naim, Agnieszka
Ziemiszewska (kuratorka), Daniel Meier, He Huang, Rikke Hansen,
Yusuf Kes, Ece Calis Zegerek, Munire Yildiz, Ghazal Hosseini, Melissa
Roko, Claudia Schramke, Irene Gavilanes.

_

TYPE TEXT jest projektem badawczym dr hab. Agnieszki Ziemiszewskej
realizowanym przy wsparciu Polsko-Japońskej Akademii Technik Komputerowych w Warszawie

Spichrz Mączny, I piętro

wstęp wolny

wystawa będzie w Młynach dostępna do 12 listopada 2024 r.

16.00-20.00

TYPE TEXT POSTER EXHIBITION
Międzynarodowa kolekcja plakatów typograficznych

kuratorka projektu: dr hab. Agnieszka Ziemiszewska, prof. PJATK

TYPE TEXT to międzynarodowa kolekcja prac typograficznych utworzona w 2017 roku. Stanowi ona zbiór kuratorski zgromadzony na przestrzeni lat przez kuratorkę projektu dr hab. Agnieszkę Ziemiszewską. Każdy pokaz TYPE TEXT opiera się na innej kolekcji prac, poświęcony jest innemu zagadnieniu i miejscu. Kolekcja dotychczas prezentowana na  Dubai Design Week, na wystawie na Sorbonie w  Paryżu , w Warszawie – wystawa towarzysząca Międzynarodowemu Biennale Plakatu, Dydo Poster Gallery w Krakowie, Muzeum Miasta Łodzi, Łódź Design Festival i Galerii Imaginarium w Łodzi. Kolekcja gromadzi różne aspekty sztuki typograficznej, ukazując siłę litery jako formy artystycznej zarówno w tej statycznej (plakat, grafika), jak i dynamicznej (typografia kinetyczna).

Międzynarodowy i otwarty charakter projektu to w założeniu spojrzenie na najznakomitsze postawy i tradycje: konstruktywizmu i suprematyzmu, Bauhausu i nowej typografii niemieckiej, holenderskiego De Stijl, węgierskiego Kassáka, kaligrafii arabskiej, chińskiej, czy japońskiej. Ale to także spojrzenie w przyszłość na rodzące się nowe tendencje, związane z językiem, jego zapisem i komunikacją w szerszym znaczeniu.

Jedna ze znakomitych projektantek  powiedziała kiedyś, że słowa mają znaczenie, typografia ma duszę, ale dopiero połączone ze sobą stanowią spektakularną kombinację. Słowo połączenie jest kluczem dla samej idei projektu TYPE  TEXT. Projekt symbolicznie łączy  artystów, typografów z całego świata i odbiorców ich dzieł bez względu na język jakim się posługują.

Młyn, antresola

wstęp wolny

16.00-20.00

TYPE TEXT KINETIC

To międzynarodowy projekt dedykowany statycznej i kinetycznej typografii.

Typografia kinetyczna, mimo że pojęcie to wprowadza wiele trudności już na etapie próby definiowania, odnosi się do dynamicznego wykorzystania tekstu i jego form w ruchu. Fundamentalnym aspektem jest zrozumienie, że typografia nie jest jedynie statycznym zapisem słów czy liter, lecz również sposobem na wyrażenie idei, emocji i narracji poprzez ich aktywne użycie w różnych mediach, w tym w filmach, animacjach, czy interaktywnych aplikacjach.

Rozdzielenie dwóch podejść do typografii, pozwala lepiej zrozumieć, jak typografia kinetyczna może funkcjonować. Z jednej strony forma — estetyka i wizualna strona przekazu, co w kontekście typografii kinetycznej może manifestować się poprzez różnorodne animacje liter, zmienne układy tekstu czy efekty wizualne, które przyciągają uwagę widza. Z drugiej strony — funkcja — czyli postrzeganie typografii jako narzędzia komunikacji, co w przypadku typografii kinetycznej może koncentrować się na tym, jak ruch i interaktywny charakter tekstu mogą zwiększyć zrozumienie, zaangażowanie i odbiór informacji przez użytkowników.

Ruch w typografii kinetycznej nie jest jedynie estetycznym dodatkiem. Ma on potencjał do zwiększenia dynamiki przekazu, co może wpływać na emocjonalną reakcję odbiorcy, a także ułatwiać przyswajanie treści poprzez nasilenie lub złagodzenie niektórych elementów tekstu. W dobie cyfrowej i multimedialnej typografia kinetyczna staje się nie tylko formą sztuki, ale również narzędziem efektywnej komunikacji, które może dostosowywać się do potrzeb współczesnych odbiorców, co czyni ją coraz bardziej istotnym elementem projektowania graficznego i interaktywnego.

KURATORKA PROJEKTU:
dr hab. Agnieszka Ziemiszewska, prof. PJATK

____________________

Haruka Hiramatsu | Japonia
Text Complex
Czas trwania: 7 minut

Santosh Kshirsagar | Indie
Trace
Czas trwania: 2 minuty

Mariusz Olszewski | Polska
space (not) present
Czas trwania: 2 minuty

Typomania
Litera, znak, gest
Etiudy typograficzne z Międzynarodowego Festiwalu Typomania, który od 2022 roku odbywa się w Gruzji.
Czas trwania: 7 minut

Estúdio Arco | Brazylia
Letters
Czas trwania: 30 sekund

Lava | Niderlandy
Letters
Czas trwania: 20 sekund

Marc Mantelin | Francja
Rêve de lettres
Czas trwania: 60 sekund

Marie Wersuhn | Niemcy
Sumply
Czas trwania: 30 sekund

Guido de Boer | Niderlandy
Vincent de Boer | Niderlandy
Ivo Brouwer | Niderlandy
Julien Priez | Niderlandy
Hans Schuttenbeld | Niderlandy
All Eyes on Type
Czas trwania: 1 minuta i 30 sekund

Daniel Peters | Niemcy
Various
Czas trwania: 1 minuta i 10 sekund

Yuliia Negrych
Przeżycia / Experiences
Typograficzna książka interaktywna z zastosowaniem AR
2024
Czas trwania: 13 minut 

Film prezentuje dokumentację publikacji dyplomowej (praca magisterska) Julii Negrych zrealizowanej w pracowni dyplomowej dr hab. Agnieszki Ziemiszewskiej w Polsko-Japońskiej Akademii Technik Komputerowych w Warszawie. Pracę tę można ulokować w obszarze projektów osobistych, stanowiących rodzaj wiwisekcji, podnoszących istotny aspekt terapeutyczny sztuki. Autorka tytułuje swoją pracę „Przeżycia” i w istocie nam o nich opowiada, oferując jednocześnie przeżycia odbiorcom. Projekt to publikacja książkową złożona ze zdjęć autorstwa dyplomantki oraz typografii, którą autorka traktuje w sposób eksperymentalny, zintegrowany z materiałem zdjęciowym. Książka to wędrówka przez zdarzenia i miejsca, ważne dla autorki, ukazane w sposób dyskretny i poetycki. Odczytanie tekstu towarzyszącego zdjęciom często wymaga wysiłku i uwagi, o taki, zapewne apeluje autorka bardziej generalnie. „Przeżycia” to ponad 120 stron, które przekazują różne nastroje i wrażenia. Ten element jest najważniejszym aspektem publikacji Yulii. Udało jej się przekazać to, co ulotne i pozawerbalne, ale wpływające na nasze uczucia i postrzeganie zjawisk. W tym sensie praca jest bliższa poezji wizualnej niż tradycyjnej publikacji książkowej. Niektóre strony książki odsyłają widza do ich ruchomych odpowiedników lub rozwinięć (książka zawiera elementy AR; aplikacja Artivive). Całość utrzymana w kolorystyce błękitu i żółci (być może nawiązanie do barw narodowych kraju pochodzenia dyplomantki, która pochodzi z Ukrainy). Ciekawym jest motyw wody, często pojawiającej się na zdjęciach lub formach graficznych. Woda pojawia się również filmie, którego akcję autorka umieszcza nad rzeką (zdjęcia nagrane w Warszawie, nad Wisłą). Woda jako symbol życia, zmian, upływu czasu i oczyszczenia stanowi znakomitą klamrę dla podsumowania tego opisu.

Spichrz Mączny, parter

wstęp wolny

16.15-16.30

Oprowadzanie kuratorskie po wystawie TYPE TEXT ROOTS

Spichrz Mączny, I piętro

wstęp wolny

16.00-20.00

Typoteka — Indeks polskich krojów pisma 

Typoteka to indeks krojów pisma stworzonych przez twórców związanych z Polską. 

»Kroje pisma« to komplety wizerunków liter i znaków pisma stworzone przez twórców (type designerów, artystów, literników, grawerów stempli drukarskich, giserów) tak, by inni mogli za pomocą tych liter i znaków tworzyć napisy, składać teksty. Typoteka skupia się na krojach stworzonych na potrzeby typografii. Prezentuje pisma drukarskie i typograficzne, które reprodukowane są na nośnikach: czcionkach, matrycach, nośnikach transferycznych, wreszcie w postaci fontów cyfrowych. Mamy nadzieję, że powstaną podobne indeksy, w których znajdzie się miejsce dla innych, równie ważnych, sposobów utrwalania pisma: napisów wykonanych w kamieniu, liternictwa, kaligrafii. 

Pismo jest z natury rzeczy międzynarodowe. Jako istotny element cywilizacji, jest nośnikiem kultury i jednocześnie jej wynikiem. Sam tylko alfabet łaciński jest komunikacyjnym spoiwem obywateli wielu krajów, wyznawców różnych religii, przedstawicieli różnych kultur. 

Określenie »twórcy związani z Polską« nie przesądza tego, co jest »polskim krojem«. Typoteka mieści w sobie pisma stworzone dla różnych alfabetów, dla różnych użytkowników. Znajdziemy tu kroje wycięte, odlane, wyrysowane lub wydane przez ludzi urodzonych w Polsce, ale też tych, którzy w pewnym momencie przybyli na tereny Polski — dzisiejszej lub ówczesnej. Są wśród nich Polacy, Niemcy, Żydzi, Holendrzy, Ukraińcy, Czesi. 

Większość krojów prezentowanych w Typotece ma znaki alfabetu łacińskiego, w tym często — choć nie zawsze — polskie znaki diakrytyczne. Umieściliśmy tu też kroje dla wielu innych alfabetów i systemów pisma. Są fonty ze znakami cyrylicy, greki, pisma hebrajskiego czy arabskiego, stworzone dziś przez polskich cyfrowych literników, często we współpracy z autorami z innych krajów. Są czcionki produkowane przez odlewnie działające niegdyś na terenach dzisiejszej Polski, stworzone do składania tekstów w różnych językach. 

Pismo drukarskie było niegdyś wytworem przemysłowym. Aby można było nim złożyć tekst, musiało być odlane na metalowych czcionkach lub wyprodukowane na innym fizycznym nośniku. Proces ten wymagał zaangażowania zespołu ludzi, często dziś bezimiennych. Dziś fonty cyfrowe mogą powstawać przy domowym stoliku na przenośnym komputerze wyposażonym w odpowiedni program. Jeśli to możliwe, Typoteka podaje nazwiska osób, które zaprojektowały dany krój lub podpisały się jako jego autor. Należy jednak pamiętać, że końcowy nośnik danego kroju powstawał zwykle przy udziale grupy osób. 

Typoteka pokazuje kroje zarówno wdrożone do produkcji w postaci czcionek, matryc, fontów i innych nośników, jak też pisma zaprojektowane, które nie weszły do użycia. Wśród twórców wymienionych w Typotece są zawodowi liternicy, są graficy, dla których zaprojektowanie kroju było jednorazową przygodą, są drukarze i giserzy sprzed lat, są też współcześni studenci. 

Pismo jest narzędziem. Chcielibyśmy, żeby piękym pismem komunikowano się pięknie. 

Zespół Typoteki: Mateusz Machalski (pomysłodawca i koordynator), Michał Jarociński (pomysłodawca i koordynator), Andrzej Tomaszewski (Redaktor Historyczny), Adam Twardoch (Wsparcie merytoryczne), Ania Wieluńska (Wsparcie merytoryczne), Borys Kosmynka (Wsparcie merytoryczne).

Młyn, III piętro

wstęp wolny

16.30-16.45

Oprowadzanie kuratorskie po wystawie Typoteka — indeks polskich krojów pisma

Młyn, III piętro

wstęp wolny

sobota, 12 października – niedziela, 13 października

11.00-20.00

HAHAHA / AHAHAH: praktyczne i niepraktyczne ćwiczenia typograficzne

Wystawa to eksperymentalna podróż po świecie języka i typografii, która łączy ze sobą technologie cyfrowe, dane statystyczne oraz elementy przypadkowości. Główną osią wystawy jest eksploracja języka w jego różnych formach: zarówno mówionej, jak i pisanej, plastycznej i wizualnej, a także tej ukrytej w cyfrowym świecie – języka kodów i algorytmów.

Punktem wyjścia było pytanie: co się stanie, gdy narzędzia cyfrowe, takie jak skrypty i modele językowe, zostaną połączone z tradycyjnymi technikami projektowania? Efektem jest seria plakatów, które powstały na podstawie danych statystycznych o literach i słowach używanych w różnych językach np. Angielskim, chorwackim czy polskim. Dane te stały się bazą dla algorytmu, który następnie wygenerował widoczne na plakatach diagramy, często w dość przypadkowy sposób. Ta nieprzewidywalność jest kluczowa dla naszej pracy – jest ona lustrzanym odbiciem dynamiki języka, który sam w sobie jest pełen niespodzianek. Nowe słowa nieustannie powstają, stare odchodzą w zapomnienie, a ich znaczenia ewoluują.

Seria plakatów pokazuje nie tylko potencjał współczesnych narzędzi cyfrowych, ale także podkreśla znaczenie eksperymentu i zabawy w procesie projektowania. Łączy w sobie poważne analizy z lekkim, żartobliwym podejściem do języka i wizualności. Poprzez połączenie twardych danych i przypadku chcemy sprawdzić jak te dwie skrajności mogą współistnieć w jednej przestrzeni formatu B1.

Plakaty, które można zobaczyć na wystawie, zostały stworzone za pomocą p5.js, biblioteki JavaScript, która oferuje narzędzia do kreatywnego kodowania. p5.js umożliwia artystom i projektantom tworzenie interaktywnych grafik i animacji w prosty i przystępny sposób. Jest to środowisko, które sprzyja eksploracji wizualnej i interakcji między kodem a sztuką.

W procesie projektowania dużą rolę odegrał model językowy ChatGPT, który był „karmiony” szczegółowymi instrukcjami jak powinien wyglądać kod. Dzięki temu powstał zestaw skryptów, które, w połączeniu z testowaniem i poprawkami, wygenerowały końcowe formy plakatów. Ten proces dialogu między człowiekiem a maszyną stanowi kluczowy aspekt wystawy, ukazując, jak narzędzia cyfrowe mogą stymulować twórcze myślenie.

Dane statystyczne wizualizowane na plakatach pochodzą z obliczeń przeprowadzonych przez ChatGPT. Analizowane były trzy kluczowe kategorie:

  1. Najczęściej występujące litery – Zbadaliśmy, które litery pojawiają się najczęściej, a które najrzadziej w różnych językach.
  2. 20 najpopularniejszych słów – Wygenerowaliśmy listy dwudziestu najczęściej używanych słów w wybranych językach, co pozwala zobaczyć, jak różne języki mają swoje unikalne „kody” najczęstszych zwrotów.
  3. Liczba słów w językach Europy – Przybliżyliśmy liczbę słów w poszczególnych europejskich językach oraz ich udział w ogólnej liczbie słów na kontynencie.

Statystyki te nie są jednak wolne od ograniczeń. Generowane przez model ChatGPT dane opierają się na zestawach informacji, które mogą być niepełne lub nieaktualne. Wystawa świadomie stawia pytanie o granice tego rodzaju analiz: na ile statystyka może uchwycić naturę języka, który sam w sobie jest zjawiskiem zmiennym, plastycznym i nieuchwytnym? Jak przypadkowość i matematyczne podejście do języka mogą ze sobą współistnieć?

W końcowym rozrachunku, „HAHAHA / AHAHAH” to nie tylko wystawa plakatów, ale także refleksja nad naturą języka – z jednej strony będącego narzędziem komunikacji, z drugiej zaś nieustannie ewoluującym systemem znaków i znaczeń. Poprzez połączenie technologii, danych i przypadkowości, pokazujemy, że projektowanie graficzne może być przestrzenią dla eksperymentu, zabawy, a jednocześnie poważnych pytań o rolę narzędzi cyfrowych w dzisiejszym świecie.

Spichrz Zbożowy, IV piętro

wstęp wolny

11.00-20.00

TYPE TEXT ROOTS

To międzynarodowy projekt poświęcony statycznej i kinetycznej typografii. Od 2017 roku odbyło się już wiele jego prezentacji, w tym w Polsce, Francji, Emiratach Arabskich, Indonezji, Iranie, Niemczech. W 2023 roku projekt został poszerzony o część edukacyjną.

Celem tej części projektu jest zebranie prac zaprojektowanych przez studentów z różnych uczelni na wspólny temat. Studenci biorący udział w projekcie TYPE TEXT ROOTS zaprojektowali prace przedstawiające ich ojczysty region przez typografię. Do każdego projektu dołączony został krótki opis, który wyjaśnia zamysł autora i ideę pracy. W ten sposób można nie tylko podziwiać poszczególne realizacje, ale także poznać fascynujące opowieści i doświadczenia, które zainspirowały artystki i artystów. Zanikające języki Ameryki Południowej, specyficzne duńskie i niemieckie znaki diakrytyczne, związek pisma z haftem w Polsce, poetyka kaligrafii perskiej, czy idee wolności wyrażane poprzez typografię, to tylko niektóre z głębszych treści i znaczeń, które można znaleźć w tych pracach. Chociaż projekt dotyczy języków poszczególnych regionów i nawiązuje do tradycji ojczyzn autorów, zaprojektowane przez nich prace często niosą ze sobą uniwersalne przesłanie zrozumiałe pod każdą szerokością geograficzną.

Wystawy TYPE TEXT ROOTS odbyły się w kwietniu 2024 roku w Brisbane w Australii, podczas dorocznej konferencji Międzynarodowego Stowarzyszenia Typograficznego ATypI (kwiecień 2024), w lipcu 2024 w Bibliotece Centralnej gminy Isfahan w Isfahan (Iran). Muzeum Książki Artystycznej w Łodzi, oraz Bernd Blindow Schule Berlin (sierpnień 2024).

W PROJEKCIE TYPE TEXT ROOTS WZIĘLI UDZIAŁ STUDENCI Z 16 KRAJÓW I 18 RÓŻNYCH UCZELNI:
٭ Polsko-Japońska Akademia Technik Komputerowych, Warszawa
٭ Uniwersytet Nauk Stosowanych w Bad Sooden-Allendorf, Niemcy
٭ Akademia Sztuk Pięknych w Nanhai, Chiny
٭ Accademia di Belle Arti di Roma, Włochy
٭ Szkoła projektowania w Kolding, Dania
٭ Süleyman Demirel Üniversitesi, Isparta, Turcja
٭ Szkoła Artystyczna Fazili, Isfahan, Iran
٭ Konstfack, Sztokholm, Szwecja
٭ Wileńska Akademia Sztuk Pięknych, Litwa
٭ Uniwersytet Amerykański w Emiratach, Dubaj,
Zjednoczone Emiraty Arabskie
٭ Program Międzynarodowych Warsztatów BiCeBe, Boliwia:
Universidad Privada de Santa Cruz de la Sierra — UPSA,
Universidad Católica Boliviana, Universidad Mayor de San Simón
UMSS, Universidad Mayor de San Simón,
Universidad Privada Boliviana (UPB),
Universidad del Valle

Kadra profesorska: Aušra Lisauskienė, Arafat Al-Naim, Agnieszka
Ziemiszewska (kuratorka), Daniel Meier, He Huang, Rikke Hansen,
Yusuf Kes, Ece Calis Zegerek, Munire Yildiz, Ghazal Hosseini, Melissa
Roko, Claudia Schramke, Irene Gavilanes.

_

TYPE TEXT jest projektem badawczym dr hab. Agnieszki Ziemiszewskej
realizowanym przy wsparciu Polsko-Japońskej Akademii Technik Komputerowych w Warszawie

Spichrz Mączny, I piętro

wstęp wolny

wystawa będzie w Młynach dostępna do 12 listopada 2024 r.

11.00-20.00

TYPE TEXT POSTER EXHIBITION
Międzynarodowa kolekcja plakatów typograficznych

kuratorka projektu: dr hab. Agnieszka Ziemiszewska, prof. PJATK

TYPE TEXT to międzynarodowa kolekcja prac typograficznych utworzona w 2017 roku. Stanowi ona zbiór kuratorski zgromadzony na przestrzeni lat przez kuratorkę projektu dr hab. Agnieszkę Ziemiszewską. Każdy pokaz TYPE TEXT opiera się na innej kolekcji prac, poświęcony jest innemu zagadnieniu i miejscu. Kolekcja dotychczas prezentowana na  Dubai Design Week, na wystawie na Sorbonie w  Paryżu , w Warszawie – wystawa towarzysząca Międzynarodowemu Biennale Plakatu, Dydo Poster Gallery w Krakowie, Muzeum Miasta Łodzi, Łódź Design Festival i Galerii Imaginarium w Łodzi. Kolekcja gromadzi różne aspekty sztuki typograficznej, ukazując siłę litery jako formy artystycznej zarówno w tej statycznej (plakat, grafika), jak i dynamicznej (typografia kinetyczna).

Międzynarodowy i otwarty charakter projektu to w założeniu spojrzenie na najznakomitsze postawy i tradycje: konstruktywizmu i suprematyzmu, Bauhausu i nowej typografii niemieckiej, holenderskiego De Stijl, węgierskiego Kassáka, kaligrafii arabskiej, chińskiej, czy japońskiej. Ale to także spojrzenie w przyszłość na rodzące się nowe tendencje, związane z językiem, jego zapisem i komunikacją w szerszym znaczeniu.

Jedna ze znakomitych projektantek  powiedziała kiedyś, że słowa mają znaczenie, typografia ma duszę, ale dopiero połączone ze sobą stanowią spektakularną kombinację. Słowo połączenie jest kluczem dla samej idei projektu TYPE  TEXT. Projekt symbolicznie łączy  artystów, typografów z całego świata i odbiorców ich dzieł bez względu na język jakim się posługują.

Młyn, antresola

wstęp wolny

11.00-20.00

TYPE TEXT KINETIC

To międzynarodowy projekt dedykowany statycznej i kinetycznej typografii.

Typografia kinetyczna, mimo że pojęcie to wprowadza wiele trudności już na etapie próby definiowania, odnosi się do dynamicznego wykorzystania tekstu i jego form w ruchu. Fundamentalnym aspektem jest zrozumienie, że typografia nie jest jedynie statycznym zapisem słów czy liter, lecz również sposobem na wyrażenie idei, emocji i narracji poprzez ich aktywne użycie w różnych mediach, w tym w filmach, animacjach, czy interaktywnych aplikacjach.

Rozdzielenie dwóch podejść do typografii, pozwala lepiej zrozumieć, jak typografia kinetyczna może funkcjonować. Z jednej strony forma — estetyka i wizualna strona przekazu, co w kontekście typografii kinetycznej może manifestować się poprzez różnorodne animacje liter, zmienne układy tekstu czy efekty wizualne, które przyciągają uwagę widza. Z drugiej strony — funkcja — czyli postrzeganie typografii jako narzędzia komunikacji, co w przypadku typografii kinetycznej może koncentrować się na tym, jak ruch i interaktywny charakter tekstu mogą zwiększyć zrozumienie, zaangażowanie i odbiór informacji przez użytkowników.

Ruch w typografii kinetycznej nie jest jedynie estetycznym dodatkiem. Ma on potencjał do zwiększenia dynamiki przekazu, co może wpływać na emocjonalną reakcję odbiorcy, a także ułatwiać przyswajanie treści poprzez nasilenie lub złagodzenie niektórych elementów tekstu. W dobie cyfrowej i multimedialnej typografia kinetyczna staje się nie tylko formą sztuki, ale również narzędziem efektywnej komunikacji, które może dostosowywać się do potrzeb współczesnych odbiorców, co czyni ją coraz bardziej istotnym elementem projektowania graficznego i interaktywnego.

KURATORKA PROJEKTU:
dr hab. Agnieszka Ziemiszewska, prof. PJATK

____________________

Haruka Hiramatsu | Japonia
Text Complex
Czas trwania: 7 minut

Santosh Kshirsagar | Indie
Trace
Czas trwania: 2 minuty

Mariusz Olszewski | Polska
space (not) present
Czas trwania: 2 minuty

Typomania
Litera, znak, gest
Etiudy typograficzne z Międzynarodowego Festiwalu Typomania, który od 2022 roku odbywa się w Gruzji.
Czas trwania: 7 minut

Estúdio Arco | Brazylia
Letters
Czas trwania: 30 sekund

Lava | Niderlandy
Letters
Czas trwania: 20 sekund

Marc Mantelin | Francja
Rêve de lettres
Czas trwania: 60 sekund

Marie Wersuhn | Niemcy
Sumply
Czas trwania: 30 sekund

Guido de Boer | Niderlandy
Vincent de Boer | Niderlandy
Ivo Brouwer | Niderlandy
Julien Priez | Niderlandy
Hans Schuttenbeld | Niderlandy
All Eyes on Type
Czas trwania: 1 minuta i 30 sekund

Daniel Peters | Niemcy
Various
Czas trwania: 1 minuta i 10 sekund

Yuliia Negrych
Przeżycia / Experiences
Typograficzna książka interaktywna z zastosowaniem AR
2024
Czas trwania: 13 minut 

Film prezentuje dokumentację publikacji dyplomowej (praca magisterska) Julii Negrych zrealizowanej w pracowni dyplomowej dr hab. Agnieszki Ziemiszewskiej w Polsko-Japońskiej Akademii Technik Komputerowych w Warszawie. Pracę tę można ulokować w obszarze projektów osobistych, stanowiących rodzaj wiwisekcji, podnoszących istotny aspekt terapeutyczny sztuki. Autorka tytułuje swoją pracę „Przeżycia” i w istocie nam o nich opowiada, oferując jednocześnie przeżycia odbiorcom. Projekt to publikacja książkową złożona ze zdjęć autorstwa dyplomantki oraz typografii, którą autorka traktuje w sposób eksperymentalny, zintegrowany z materiałem zdjęciowym. Książka to wędrówka przez zdarzenia i miejsca, ważne dla autorki, ukazane w sposób dyskretny i poetycki. Odczytanie tekstu towarzyszącego zdjęciom często wymaga wysiłku i uwagi, o taki, zapewne apeluje autorka bardziej generalnie. „Przeżycia” to ponad 120 stron, które przekazują różne nastroje i wrażenia. Ten element jest najważniejszym aspektem publikacji Yulii. Udało jej się przekazać to, co ulotne i pozawerbalne, ale wpływające na nasze uczucia i postrzeganie zjawisk. W tym sensie praca jest bliższa poezji wizualnej niż tradycyjnej publikacji książkowej. Niektóre strony książki odsyłają widza do ich ruchomych odpowiedników lub rozwinięć (książka zawiera elementy AR; aplikacja Artivive). Całość utrzymana w kolorystyce błękitu i żółci (być może nawiązanie do barw narodowych kraju pochodzenia dyplomantki, która pochodzi z Ukrainy). Ciekawym jest motyw wody, często pojawiającej się na zdjęciach lub formach graficznych. Woda pojawia się również filmie, którego akcję autorka umieszcza nad rzeką (zdjęcia nagrane w Warszawie, nad Wisłą). Woda jako symbol życia, zmian, upływu czasu i oczyszczenia stanowi znakomitą klamrę dla podsumowania tego opisu.

Spichrz Mączny, parter

wstęp wolny

11.00-20.00

Typoteka — Indeks polskich krojów pisma 

Typoteka to indeks krojów pisma stworzonych przez twórców związanych z Polską. 

»Kroje pisma« to komplety wizerunków liter i znaków pisma stworzone przez twórców (type designerów, artystów, literników, grawerów stempli drukarskich, giserów) tak, by inni mogli za pomocą tych liter i znaków tworzyć napisy, składać teksty. Typoteka skupia się na krojach stworzonych na potrzeby typografii. Prezentuje pisma drukarskie i typograficzne, które reprodukowane są na nośnikach: czcionkach, matrycach, nośnikach transferycznych, wreszcie w postaci fontów cyfrowych. Mamy nadzieję, że powstaną podobne indeksy, w których znajdzie się miejsce dla innych, równie ważnych, sposobów utrwalania pisma: napisów wykonanych w kamieniu, liternictwa, kaligrafii. 

Pismo jest z natury rzeczy międzynarodowe. Jako istotny element cywilizacji, jest nośnikiem kultury i jednocześnie jej wynikiem. Sam tylko alfabet łaciński jest komunikacyjnym spoiwem obywateli wielu krajów, wyznawców różnych religii, przedstawicieli różnych kultur. 

Określenie »twórcy związani z Polską« nie przesądza tego, co jest »polskim krojem«. Typoteka mieści w sobie pisma stworzone dla różnych alfabetów, dla różnych użytkowników. Znajdziemy tu kroje wycięte, odlane, wyrysowane lub wydane przez ludzi urodzonych w Polsce, ale też tych, którzy w pewnym momencie przybyli na tereny Polski — dzisiejszej lub ówczesnej. Są wśród nich Polacy, Niemcy, Żydzi, Holendrzy, Ukraińcy, Czesi. 

Większość krojów prezentowanych w Typotece ma znaki alfabetu łacińskiego, w tym często — choć nie zawsze — polskie znaki diakrytyczne. Umieściliśmy tu też kroje dla wielu innych alfabetów i systemów pisma. Są fonty ze znakami cyrylicy, greki, pisma hebrajskiego czy arabskiego, stworzone dziś przez polskich cyfrowych literników, często we współpracy z autorami z innych krajów. Są czcionki produkowane przez odlewnie działające niegdyś na terenach dzisiejszej Polski, stworzone do składania tekstów w różnych językach. 

Pismo drukarskie było niegdyś wytworem przemysłowym. Aby można było nim złożyć tekst, musiało być odlane na metalowych czcionkach lub wyprodukowane na innym fizycznym nośniku. Proces ten wymagał zaangażowania zespołu ludzi, często dziś bezimiennych. Dziś fonty cyfrowe mogą powstawać przy domowym stoliku na przenośnym komputerze wyposażonym w odpowiedni program. Jeśli to możliwe, Typoteka podaje nazwiska osób, które zaprojektowały dany krój lub podpisały się jako jego autor. Należy jednak pamiętać, że końcowy nośnik danego kroju powstawał zwykle przy udziale grupy osób. 

Typoteka pokazuje kroje zarówno wdrożone do produkcji w postaci czcionek, matryc, fontów i innych nośników, jak też pisma zaprojektowane, które nie weszły do użycia. Wśród twórców wymienionych w Typotece są zawodowi liternicy, są graficy, dla których zaprojektowanie kroju było jednorazową przygodą, są drukarze i giserzy sprzed lat, są też współcześni studenci. 

Pismo jest narzędziem. Chcielibyśmy, żeby piękym pismem komunikowano się pięknie. 

Zespół Typoteki: Mateusz Machalski (pomysłodawca i koordynator), Michał Jarociński (pomysłodawca i koordynator), Andrzej Tomaszewski (Redaktor Historyczny), Adam Twardoch (Wsparcie merytoryczne), Ania Wieluńska (Wsparcie merytoryczne), Borys Kosmynka (Wsparcie merytoryczne).

Młyn, III piętro

wstęp wolny

Bądźmy w kontakcie! Zapisz się na nasz newsletter

Zapoznałem/łam się z Klauzulą informacyjną dotyczącą przetwarzania danych osobowych dostępną TUTAJ.